Identiteete, jïjtjeguvvie jïh kultuvre ISK 3.-4. trinn
LearnLab – identiteete, jïjtjeguvvie jïh kultuvre (LearnLab ISK) edtja baakoetjïertide identiteete, jïjtjeguvvie jïh kultuvre våajnoes darjodh. Teemesne laavenjassh jïh simuleeremh mah edtjieh viehkine årrodh learohkh maehtieh damtijidh jïh baakoetjïerti bïjre soptsestidh goh irhkeme, ruvse, seksualiteete, trïegkenasse jïh vædtsoehvoete. Lïerehtimmie viehkehte goerkesem sjugniedidh baakoetjïertide, jïh ovvaajteles heannadimmieh hööptedh.
Sisvege:
LearnLab ISK lea tseegkesovveme dej golme jarngebiehkiej bïjre identiteete, ektesne årrodh jïh kråahpe jïh seksualiteete. Dah raajrojne bïejesovveme tjïelke progresjovnine 1. klaassen raejeste dovne jåarhkeskuvle. Teorije lea jïjtjemse damtedh, jïjtjemse mubpine speejjeldidh, joekehtsvoeth våajnoes darjodh jïh dïhte oktegimse akte vieksiesvoete. Prosessi tjïrrh learohkh haastasuvvieh baakoetjïerti bïjre ussjedadtedh jïh dejtie ovmessie ektiedimmine nuhtjedh, guktie maahta vihties kriterijumi sisnjelen dåemiedidh jïh jïjtse raasth bïejedh.
Lohkehtæjjabïhkedimmie fïerhten raajrose jïh fïerhten ööhpehtimmiesoejkesjasse gååvnese.
Identiteete
Ööhpehtimmieboelhki leah jienebh ulmieh, jïjtjemse speejjeldidh aktene dåehkesne jïh vuejnedh maam ulmide dåehkie jïh ovmessie råållah identiteeteevtiedæmman utnieh. Dah persovneles jïh sosijaale identiteetem bæjjese vaeltieh stööremes fokusinie sosijaale identiteetese. Guktie dah mijjen dahkoeh defineerieh jïh gïeh mijjieh libie? Boelhkh aktem gïengelåbpoe goerkesem sjugniedieh identiteetese – mij baaja jïjtjemse baajnehtidh? Boelhki galhkuvisnie edtja ussjedadtedh guktie dah maehtieh sijjen identiteetem vaarjelidh. Soptestalleme, onterdimmie jïh ussjedadteme leah vihkele gaajhkine boelhkine identiteeten bïjre. Daesnie våajnoes dorje man vihkele lea mïsse akt jïh giesie akt ektiedimmiem utnedh, jïh vieksiesvoeten bïjre joekehts årrodh.
Ööhpehtimmieboelhkh ulmine utnieh goerkesem tseegkedh mijjieh joekehts dovne mïelesne jïh plïeresne. Learohkh edtjieh buerkiestidh mah buerielaakan maehtieh jïh mah baakoeh dah sijhtieh nuhtjedh dej bïjre. Dah edtjieh jïjtsh jïjtjevoeten bïjre ussjedadtedh, mubpide dam soptsestidh jïh vuejnedh mah leah seammalaakan jïh mah leah joekehts klaassesne. Ulmine goerkesem joekehtsidie tseegkedh jïh dejtie ååktedh. Boelhki ulmie aaj jienebe daejredh jïjtje fuelhkien bïjre jïh mubpiej fuelhkiej bïjre, dovne dej maadtoeh, gïelh jïh ovmessie darjomh jïh laavenjassh mah fuelhkie gujht åtna.
Ektesne årrodh (vïenevoete, irhkeme, nedtevihte jïh vædtsoehvoete)
Teemesne «Ektesne årrodh» vïenevoete, irhkeme, nedtevihte jïh vædtsoehvoete. Learohkh haastasuvvieh jïjtsh gïeleåtnoen bïjre, jïh jïjtsh jïh mubpiej dahkoeh. Feerhmeme jïh identiteete lea vihkeles baakoetjïerth. Daejnie boelhkine soptsestalleme klaassesne vihkele. Vihkele astedh learohki vaestiedassi bïjre soptsestidh, onterdidh, ussjedadtedh jïh såemies lahtesidie guhkiebasse bigkedh.
Aamhtesisnie «Ektesne årrodh» vïenevoete, irhkeme, moraale-njieptjieh, nedtevihte jïh vædtsoesvoete. Labine ovmessie aehpieh jïh gyhtjelassh mah ahkedh geervebe sjidtieh. Learohkh haestemh åadtjoeh jïjtsh gïeleåtnoem måjhtelidh, jïh jïjtsh jïh mubpiej dahkoeh. Feerhmesovveme jïh identiteete leah vihkeles baakoetjïerth. Raajrosne jienebh labh mah sinsætnan bigkieh, men maahta aaj dejtie sïerrene sinsitneste nuhtjedh. Daejnie boelhkine soptsestalleme klaassesne vihkeles. Vihkeles hijven astoem utnedh learohki vaestiedassi bïjre soptsestidh. Onterdidh, ussjedadtedh jïh såemies lahtestimmiej bïjre vielie soptsestidh. Learohkh maehtieh gærjam darjodh jallh sov gærjesne tjaeledh Storylabesne. Dan nomme maahta årrodh Mov identiteete, Mov skaehtiegæstoe jallh Mov gæstoe.
Kråahpe jïh seksualiteete
Sisvege raajrosne kråahpe jïh seksualiteete lea ruvse, seksualiteete jïh daaresjimmie. Desnie laavenjassh jïh simuleeremh man åvteste learohkh maehtieh damtijidh jïh baakoeh bïejedh baakoetjïertide goh ruvse, seksualiteete jïh daaresjimmie. Lïerehtimmie goerkesem baakoetjïerti åvteste sjugnede, jïh maahta ovvaajteles heannadimmieh hööptedh.
Jienebh dejstie soejkesjistie ussjedadtemegyhtjelassh utnieh mah maehtieh krïevije årrodh.
Ööhpehtimmie seksualiteeten bïjre edtja viehkiehtidh guktie maanah jïh noerh leah ryöjredamme ovmessie sosijaale jïh seksuelle tsiehkieh dåastodh hijvenlaakan. Geerve almetji dïedte maanah vaarjelidh. Juktie dam buektiehtidh geerve almetjh tjuerieh jearsoe mierieh jïh sijjiem vedtedh ihke maanah edtjieh doestedh soptsestidh daaresjimmiej bïjre. Maehtebe dam darjodh viehkine aamhtesem seksuelle daaresjimmieh meatan vaeltedh ööhpehtimmesne jïh learoehkidie nuepiem vedtedh ussjedadtedh jïh gyhtjelassh gihtjedh. Maanagujmie seksuelle daaresjimmiej bïjre soptsestidh viehkehte maanaj reaktam vaarjelæmman illedh. Learohkh maehtieh gærjam darjodh jallh sov gærjesne tjaeledh Storylabesne. Dan nomme maahta årrodh Mov identiteete, Mov skaehtiegæstoe jallh Mov gæstoe.