Davvisámegiella vuosttašgiellan 10. ceahkki
Dás gávnnat oppalašgova resurssain, ja dat leat ordnejuvvon bajitoasi fáttá mielde:
Lohkangealbbu ovdánahttin
Čáppagirjjálašvuođa ja áššeteavsttaid lohkamiin oahppit galget oažžut estehtalaš vásáhusaid ja beassat áššiin beroštišgoahtit. Sii galget imaštallat, oahppat ja áddet eará olbmuid jurdagiid ja eallineavttuid. Oahppit galget árvvoštallat teavsttaid ja kritihkalaččat reflekteret teavsttaid relevánssa, jáhkehahttivuođa ja váikkuhanfámu hárrái.
Dáppe gávnnat oahpporesuršaid mat ovdandivvot ja guorahallet iešguđet šáŋgera, mas geavahat iešguđetlágán vugiid reflekšuvdnii ja ovttasbargui. Leat iešguđetlágán čálálaš ja njálmmálaš bargobihttát čátnon Lab’aide, gávdnojit maid evttohusat fágaidrastildeaddjii bargobihttáide.
Dá leat Storylab’a ja Idealab’a čállinrámmat veahkkin ohppiide teaksta buvttadettiin.
Giella vuogádahkan ja vejolašvuohtan
Oahppit galget šaddat oadjebas ja diđolaš giellageavaheaddjin girjás ja dárkilis gielain. Sii galget áddet hállangiela ja normerejuvvon čállingiela oktavuođa. Oahppit galget ovddidit gelbbolašvuođa ja oažžut hárjáneami giela vuogádaga ja struktuvrraid geavaheamis ja giela retoralaš ja estehtalaš beliin. Oahppit galget ovddidit metagiela ja doahpagiid vai áddejit ja máhttet válddahit giela giellaoahpalaš ja estehtalaš beliid. Oahppit galget áddet ja geavahit sámegiel doahpagiid, sániid ja dadjanvugiid, maiddái dakkáriid mat gullet loguide, sturrodagaide ja mihttoovttadagaide, go barget iešguđetlágan fáttáiguin ja teavsttaiguin.
Lea mávssolaš ahte ohppiin lea dihtomielalaš máhttu lohkanstrategiijaid birra ja mot daid heiveha lohkama ulbmila ektui. Dainna lágiin ožžot lohkangelbbolašvuođa ja ohppet navigeret teavsttain.
Dáppe gávnnat oahppandoaimmaid ja gullevaš bargobihtáid gos oahppit besset reflekteret ja suokkardit iešguđet beliid kritihkalaš lohkamis, nu dego retorihka ja retoralaš váikkuhangaskaomiid. Go suokkardeaddji ja kritihkalaš vugiin lahkona gillii ja tekstii, de sáhttet oahppit oažžut hárjáneami mii nanne sin searvat servodahkii. Go hárjehallet dovdat retoralaš váikkuhangaskaomiid iešguđet oktavuođain ožžot oahppit eambbo vejolašvuođaid almmostahttit movt dákkár apeallavugiid atnet aktiivvalaččat váikkuhan dihte sidjiide, nu dego politihkas, máidnosiin, medias.
Mii lea doaba “nomen” ? Oahppit galget dáinná bargguin beassat bargat doahpagiin nomen. Sii galget diehtit , oahppat ja máhtit mo diehtit goas sánit rievdet, go sániid sojahá iešguđet kasusii.
Giellagirjáivuohta Sámis
Oahppit galget ovddidit máhtu iešguđet guovlluid sámegiel girjáivuođa birra. Sii galget oažžut máhtu sámegielaid dili birra sihke historjjálaš ja dálááiggi perspektiivvas. Sii galget miehtásámi ja eamiálbmotperspektiivvas ovddidit gelbbolašvuođa ja diđolašvuođa giela, kultuvrra ja identitehta gaskasaš oktavuođaid birra.
Dán barggus besset oahppit oaidnit iežas ja eará guovllu gávttiid. Sii besset hukset ja nannet iežaset identitehta, sihke giellaovdaneamis ja maiddái eallináddejumis. Oahppit gullet maid sámi musihka ja oidnet filmmážiid.
Dáppe gávnnat oahpporesurssaid mat ovdandivvot ja guorahallet iešguđet šáŋŋera, main geavahat iešguđetlágán vugiid reflekšuvdnii ja ovttasbargui. Leat iešguđetlágán čálalaš ja njálmmálaš bargobihtát čadnon Lab’aide, gávdnojit maid evttohusat fágaidrasttildeaddji bargobihtáide.
Dan ráiddus leat bargobihttat mat leat čatnon giellahistorjái ja giellaovdaneapmái.
Álbmotjáhkku leat magihkalaš ja myhtalaš govahallamat. Álbmotjáhkku sáhttá boahtit ovdan čájálmasain, vásáhusain, máidnasiin (myhtat, cukcasat).