Sámegiella vuostasjgiellan

Grammatihkka l gålmå rájdduj juogeduvvam. Gávnnuji moadda hárjjidusá. Muhtem tiemájn li 1. oasse, 2. oasse ja 3. oasse. Dá li dáse tjiegŋodime hárráj. Grammatihkka – báhkoklássa le dáj báhkoklássaj birra: verba, substantijva, adjektijva, pronomena, adverba, konjunksjåvnå/subkonjunksjåvnå, postposisjåvnå, determinatijva ja possesivsuffiksa.

Grammatihkka- giellaoahppa l giellaåhpa birra, ja dán rájdon barggi oahppe synonyjmaj, antonyjmaj, sjoappkabágoj, merkaj, giellasuorgij ja gåktu báhkogirjev adnet.

Grammatihkka – gárgadisguoradallam le gárgadisguoradallama birra, ja duodden barggi oahppe merkaj, gárgadisåsij, ållesgárgadisáj ja oassegárgadisáj.

Sáme giellamoattevuohta dættoduvvá sierraláhkáj rájdon sáme gielaj ja identitiehtaj hárráj. Danna li ressursa ma sáme gielajt ja identitiehtajt moattet bieles tjalmosti. Buojkulvissan girjje sáme bájkkenamáj birra Bådåddjo dáfon, julevsáme ja bihtámsáme guovloj gaskan.

Sierra rájddo gávnnu sáme dålusj subttsasij ja båvaj birra. Rájddo bádtji oahppijt subtstastallen sjaddat. Gå oahppe sæbrri subtsastalle-prosjæktaj, de viehkedi bisodit ájnas kultuvralasj árvojt. Oahppe galggi ietjasa girjátjijt dahkat dåbdos sáme subttsasij ja båvaj vuodon, vaj bessi ietjasa multimodálla girjjevuorkáv dahkat

Oahppoplána milta l látjeduvvam vaj oahppe galggi oahpásmuvvat sierra tjáppagirjálasj- ja ássjeprosátevstajda, madi moattelágásj låhkåmstrategijajt adni ja bessi gielajn gæhttjaladdat ja duojt dájt vájkkudimnævojt ja åvddånbuktemvuogijt njálmálasj ja tjálalasj tevstajn gæhttjalit. Rájdujn barggi oahppe juogu tjáppagirjálasj- jali ássjeprosátevstaj. Rájdujn li tjiegŋodimgirjátja gånnå oahppe máhtti tevstaj moatteláhkáj barggat: låhkåma, tjállema, giela, sjuggelisvuoda jali åtsådime hárráj.

Ássjeprosárájdo li tjanáduvvam fágajgasskasasj tiemájda, ja li biebmoj, asstoájggedåjmaj ja pubertiehta birra. Girjásj hálmugij birra buoremusát 5. dássáj hiehpá, Asstoájggedåjma 6. dássáj ja Pubertiehtta ja gierudibme 7. dássáj.

Duodden gávnnu sierra rájddo mij le subttsasij vuodon Petra Knutsena ja báhtariddjijdoalvvoj birra Divtasvuonan maŋep væráltdoaro ájges. Danna l aj ållu ådå gåvvårájddo dassta gå Nijlas ja Petra Knutsen dujskajs ládaduvájga doaro álgon, jagen 1940. Rájdo namma l Rádjálåvsså.

Barggo girjálasjvuoda hárráj le ådå julevsámegielak mánáj- ja nuorajgirjálasjvuoda vuodon. Barggogirjátja li dagáduvvam «Bådådjo buoremus gæjmmár» ja «Fenrisstálppe» girjij vuodon. Oahppe dárbahi dájt girjijt gå galggi oahpporessursajt ávkástallat. Duodden gávnnu málla mav åhpadiddje máhttá válljidum girje hárráj adnet, gånnå li gatjálvisá ja dahkamusá ma viehkedi oahppij låhkåm- ja tjállemstrategijajt nannit.