Identitiehtta, iesjgåvvå ja kultuvrra (ISK) 3.-4. dáse

Resursa julevsámegiellaj 3.-4. dássáj

LearnLab – identitiehtta, iesjgåvvå ja kultuvrra (LearnLab ISK) galggá vuojnnusij buktet buojkuldagájt identitiehtta, iesjgåvvå ja kultuvrra. Dasi gulluji dahkamusá ja simulierima maj baktu oahppe dåbddi ja bukti javllat buojkuldagájt dagu givsedibme, gárevselga, seksualitiehtta, nálsodibme ja vahágahttem. Åhpadime tjadá oahppe buojkuldagájt dádjadi ja binnet dáhpádusájt ma ælla sávadahtte.

Sisadno:

Learnlab ISK la tsieggidum daj gålmåj guovdásj komponentaj birra identitiehtta, aktan liehket ja rumáj ja seksualitiehtta. Da li biejadum rájdojda tjielgga åvddånimijn 1. klássa rájes gitta joarkkaskåvllåj. Teorijja mij la vuodon la ietjas dåbddåt, iehtjádij ietjas spiedjilasstet, moattelágásjvuodav vuojnnusij buktet ja ahte dat ietjastis la gievrrudahkan. Prosessaj tjadá aloduvvi oahppe buojkuldagáj birra reflektierit ja dajt duon dán aktijvuodan adnet váj máhtti vissa kriterihijt tjuovvot ja ietjasa rájájt mierredit.

Juohkka rájdduj ja åhpadimláhtjusij tjuovvu bagádus åhpadiddjáj.

Tiebmá

Identitiehtta

Aktan liehket (rádna, givsedibme, jiermme nehtan ja vahágahttem)

Rumáj ja seksualitiehtta

Identitiehtta

Åhpadimbåttåjn li moadda ulme, ietjas spiedjilasstet juohkusin ja vuojnnet man ájnas juogos ja iesjguhtik rålla li identitiehta åvddånibmáj. Persåvnålasj ja sosiála identitiehtta l ássjen, sosiála identitiehtta ienemusát dættoduvvá. Gåktu definierip ietjama dagojt ja gudi lip? Dá båttå vaddi tjiegŋalap dádjadusáv mij identitiehtta duodaj le – mij la dat mij máhttá vájkkuduvvat? Båttåj boados la refleksjåvnnå gåktu máhttá ietjasa identitiehtav suoddjit. Ságastallat, imájdallat ja reflektierit li guovdátjin divna identitiehta åhpadimbåttåjn. Dánna vuojnnusij boahtá man ájnas la juosik gullut ja makkir gievrrodus la gå lip moattelágátja.

Identitiehtta

Ulmme åhpadimijn le åvdedit dádjádusáv mij lip sierralágátja ålgusjbielen ja sisbielen. Oahppe galggi tjielggit masi li tjiehpe ja gávnnat bágojt ma ietjasa tjielggiji. Galggi ájádallat makkár máhtukvuoda siján li, subtsastit daj birra nuppijda klássan ja guoradallat sjimojt ja sieradusájt ma gávnnuji klássan. Ulmme l dádjadusáv sierádusájs åvdedit, navti vaj vieledi dajt. Åhpadimen la aj ulmme oahppat ienep ietjasij ja nuppij familjaj birra, sihke mij guosská máttov, gielav ja duov dáv dahkamusáv ja bargov mij gávnnu juohkka familjan. Máhttá gåhtjoduvvat Muv identitiehtta, Muv dávvergissto jali Muv gijssá.

Aktan liehket (rádna, givsedibme, jiermme nehtan ja vahágahttem)

Tiemán “Aktan liehket” gulluji rádna, givsedibme, jiermme nehtan ja vahágahttem. Oahppe hásstaluvvi ietjas sáhkadallamvuoge birra, ja ietjasa ja iehtjádij dagoj vuoksjuj. Sebrudahttem ja identitiehtta li guovdásj buojkuldagá. Dáj åhpadimbåttåjn la guovdátjin klássan ságastallat. Ájnas la edna ájgev biedjat oahppij vásstádusájda gulldalittjat, imájdallat, reflektierit ja vijddásappot biggit nágin javllamusáj nali.

Aktan liehket

Tiebmáj «Aktan liehket» gullu rádnastallam, givsedibme, morálalasj dáse, næhttajiermme ja vahágahttem. Lab:a sisano li muhtem juore ja ja gatjálvisa ma maŋenagi gássjelabbo sjaddi. Oahppe hásstaluvvi gielalattjat, duodden ietjasij ja nuppij dagojs. Sebrudahttem ja identitiehtta li guovdásjmoallánagá. Rájdduj gulluji moadda lab:a ma vijdedi nubbe nuppev, valla máhtti aj ájnegattjat aneduvvat. Åhpadibmáj la klássaságastallam buorre vædtsak. Ájnas la biedjat buorre ájgev oahppij vásstádusájda, vaj bessi imájdallat, ájádallat ja ájádusájt vijdedit. Máhttá gåhtjoduvvat Muv identitiehtta, Muv dávvergissto jali Muv gijssá.

Rumáj ja seksualitiehtta

Rumáj ja seksualitiehtta rájdduj gulluji gárevselga, seksualitiehtta ja råhtsatjime. Dasi gulluji dahkamusá ja simulierima maj baktu oahppe dåbddi ja bukti ságastallat dakkir buojkuldagáj birra dagu gárevselga, seksualitiehtta ja råhtsatjime. Åhpadime tjadá buojkuldagájt dádjadi ja binnet dáhpádusájt ma ælla sávadahtte.

Dáj rájdojn li moadda gatjálvisá refleksjåvnnåj ma máhtti liehket låssåda.

Rumáj ja seksualitiehtta

Åhpadibme seksualitiehta birra galggá gárvedit mánájt ja nuorajt iejvvitjit duov dáv sosiála ja seksuála vidjurav buorre láhkáj. La ållessjattugij åvdåsvásstádus mánájt suodjalit. Dav nagátjit vierttiji ållessjattuga buktet jasskis rámmajt, vaj máná duossti ságastit råhtsatjime birra. Akta vuohke dav dahkat la jus duoddista tiemáv seksualitiehtta åhpadibmáj ja vattá oahppijt máhttelisvuodav ájádallat ja jæsskot. Ságastit råhtsatjime birra la oassen ållidimes mánáj rievtesvuodav suodjalibmáj. Máhttá gåhtjoduvvat Muv identitiehtta, Muv dávvergissto jali Muv gijssá.